In de praktijk

Nico Verkroost: ‘het melken is geen moeten meer’

Melkveehouder Nico Verkroost heeft drie SAC Gemini robots om zijn 130 koeien te melken. Hij heeft een dubbele box én een enkele. ‘Koeien en vaarzen die mijn aandacht nodig hebben, lopen op de enkele box. Dat werkt wel zo prettig.’

‘Ik molk met SAC en mijn vader molk eveneens met een SAC melkmachine. We hebben al 49 jaar ervaring met SAC Milking’, vertelt melkveehouder Nico Verkroost uit het Utrechtse Westbroek trots. Toen ze besloten met robots te gaan melken werd het natuurlijk ook vanzelfsprekend een SAC , toch? ‘Nou nee, zo was het niet’,  zegt de melkveehouder lachend. ‘We hebben natuurlijk ook wel gekeken naar andere merken robots. Maar uiteindelijk kozen we weer voor SAC Milking, die kwam nog steeds als beste, ook qua prijs, uit de bus.’

Met weidegang: drie boxen
Nico molk tot juli 2022 zijn 130 melk- en kalfkoeien in een 2 x 10 rapid exit melkstal. Een stal die zo’n 22 jaar oud was en aan vervanging toe. ‘We moesten een behoorlijke update doen aan de software, aan de melkmeters en dat kostenplaatje zou ook betekenen dat we nog een flink aantal jaren door moesten melken in deze melkstal. ‘En dan moet je ook nog kosten voor melkers rekenen. Zo’n 2,5 jaar geleden was ik er wel uit om automatisch te gaan melken.’
In de zoektocht speelde ook mee dat de koeien weidegang krijgen. ‘Aan twee robots hadden we eigenlijk niet genoeg. De andere merken wilden ons nog wel naar twee systemen praten, maar bij SAC zeiden ze meteen dat we er beter drie konden nemen. Je hebt gewoon meer capaciteit nodig.’

Gebruiksvriendelijke robot
De melkveehouder uit Utrecht was de eerste die met de Gemini powered by SAC ging werken. ‘Dat betekent ook dat je mee gaat pionieren, want ook voor de monteurs is zo’n installatie nieuw. Maar eerlijk gezegd hebben we eigenlijk geen probleem ervaren. Het melkt naar onze zin, de robot is heel gebruiksvriendelijk en de bediening hadden we zo onder de knie. Eigenlijk zijn het drie mini melkstallen.’ In de stal staat een dubbele box waarbij twee koeien tegelijk gemolken kunnen worden en één robotarm de één na de ander in sneltreinvaart aansluit. De tweede robot staat aan de andere kant van de voergang waar de koeien één rij ligboxen tot hun beschikking hebben. ‘Bij die robot lopen de vaarzen en de nieuwmelkte koeien, dat werkt heel gemakkelijk’, aldus Nico die aangeeft dat er een separatieruimte is achter de robot. ‘Daar kan een koe vanuit haar zelf naar de robot gaan en komt zo weer in de separatie terecht.’ Om de benodigde koeien te separeren kan hij met een handige slagboom een wachtruimte maken. De separatie koeien kunnen terwijl ze in de separatieruimte zijn via het unieke VIP systeem gemolken worden, waardoor ze niet uit hun ritme raken. ‘Alle koeien die hulp nodig hebben of aandacht vragen heb ik zo bij elkaar. Het scheelt veel werk dat ik dat niet bij drie, maar bij één box hoef te doen. Bij de dubbele box lopen koeien waar ik geen omkijken naar heb.’ Nico kan in dit verband nog wel een belangrijk voordeel van de SAC Gemini noemen. ‘Ik kan de koeien handmatig onderhangen, dat is heel gebruiksvriendelijk.’

Eerst als krachtvoerbox
De melkveehouder is dik tevreden over de aanpassing die de koeien hebben gemaakt. ‘De koe went zo, als boer doe je er wat langer over.’ Volgens Nico liepen de koeien er bijna vanzelf in. ‘We hebben de jongens die kwamen helpen al vrij snel naar huis gestuurd, het ging snel vanzelf.’ Om de koeien vlot te laten wennen hadden ze een slimme truc bedacht. ‘De mannen van SAC zeiden dat we de robots eerst twee weken als krachtvoerboxen moesten gebruiken.’ Dat kon ook gemakkelijk omdat de robot voorin en middenin de stal zijn geplaatst, waardoor het melken in de oude melkstal gewoon kon doorgaan. ‘Omdat de koeien al krachtvoer kregen was het apparaat voor hun bekend terrein, melken kennen ze ook, dus het voelde heel snel vertrouwd voor de koeien.’

Andere werkroutine
Zelf moest Nico zijn draai even vinden. ‘Daar sta je dan de eerste dag ‘s morgens. Je hoeft niet te melken, maar wat ga je dan doen?’ Zijn werkroutine – ‘je moet er even slag van krijgen’- bestaat uit drie keer per dag de camera schoonmaken en zorgen dat de robot schoon blijft. ‘Je moet jezelf een ander ritme aanleren. Bijvoorbeeld als ik een koe moet behandelen voer ik de behandeling eerst in in de software, en dan behandel ik haar pas’, beschrijft hij. ‘Ik kan niet zeggen dat ik zeeën van tijd heb overgehouden met het robot melken, dat hangt van het aantal ophaalkoeien en nieuwe vaarzen af. Is er geen koe met mastitis en weinig ophaalkoeien, dan is het een makkie.’ Als Nico wat langer nadenkt geeft hij wel aan dat hij dit jaar wel vlotter met het maaien van de eerste snee was. ‘Ik kon ‘s morgens vroeger beginnen en ‘s avonds kon ik ook langer door. Het melken is geen moeten meer.’ De vrouw van Nico vult hem aan. ‘Mentaal was het wel een omschakeling. Je moet leren loslaten, niet meteen onrustig worden als een koe 12 uur niet is geweest.’ Daarbij helpt de app op de telefoon die Nico regelmatig gebruikt. ‘Zo kan ik de robot ‘op afstand’ volgen.’

Werken met een attentielijst
Het contact met de koeien is ook anders geworden geeft Nico aan. ‘Een koe die je niet ziet of merkt, daar gaat het goed mee’, vat hij samen. ‘Je gaat heel anders naar koeien kijken.’ Een koe die extra aandacht nodig heeft, verschijnt in het computerscherm met een rood balkje. ‘Dan is ze niet wezen melken, dan is er eigenlijk ook altijd wel wat aan de hand.’ Het computerlijstje waar zo’n attentiekoe opstaat, bekijkt Nico altijd als eerste wanneer hij ‘s morgens de stal inloopt. ‘Dan ga ik even de boxen krabben en dan blijkt het lijstje vanzelf al weer aardig ingekort te zijn.’ Hij roemt daarbij ook het bedieningsgemak van de Gemini. ‘Bij welke robot ik ook sta, ik kan op het beeldscherm alles controleren en invoeren, van alle drie robots.’ 

Vooral vaarzen
De koeien presteren beter bij het automatisch melken, concludeert Nico zo’n 8 maanden na de omschakeling. ‘Vaarzen geven duidelijker meer melk, de oudere koeien moeten eerst weer allemaal gekalfd hebben.’ De gemiddelde productie ligt tussen de 27 en 30 liter per dag, waarbij de gehalten wel wat onder druk zijn komen te staan. ‘We zitten op 4,40% vet en 3,65% eiwit, de koeien komen wel drie keer per dag.’ Het celgetal schommelt rond de 150 en dat daalt nog gestaag’, vult Nico aan. ‘Na zo’n omschakeling zie je dat het celgetal wel even stijgt, maar dan daalt ie ook weer.’ Het kiemgetal ligt op 12, heel keurig bij robot melken.

We hebben erin geïnvesteerd het werk gemakkelijker en prettiger te maken
Nadat de robots in werking waren begon de volgende fase van het bouwplan, waar ook een nieuwe stal met jongvee, droge koeien en een afkalfhok deel van uitmaakte. De oude melkstal haalde Nico er zelf uit en op die plek zijn nu 25 extra boxen gecreëerd. ‘Dan kunnen we nog wat groeien in aantal koeien, maar veel meer dan 140 koeien zal het niet worden’, geeft Nico aan. ‘Met de verbouwing en de robots hebben we erin geïnvesteerd het werk gemakkelijker en prettiger te maken. Zo geeft het nog jaren arbeidsplezier.’